Kolory są nośnikiem emocji, oddziałują na naszą psychikę, nastrój, samopoczucie, a nawet zachowanie, o czym informuje nas psychologia kolorów. W jaki sposób mózg odbiera barwy i na czym polega koloroterapia? Charakterystyka, właściwości, skojarzenia i symbolika 8 kolorów : żółty, pomarańczowy, czerwony, różowy, fioletowy, niebieski, zielony i brązowy.
Kolory a samopoczucie. Psychologia 8 kolorów. Spis treści :
- Jakie znaczenie w życiu człowieka odgrywają kolory? Reakcja hormonalna i psychologia kolorów.
- Czy kolory mogą coś wyrażać? Skąd biorą się nasze preferencje i sympatie do konkretnych barw?
- Leczenie kolorami. Na czym polega koloroterapia / chromoterapia?
- Charakterystyka 8 kolorów. Znaczenie, symbolika, właściwości.
Jakie znaczenie w życiu człowieka odgrywają kolory? Reakcja hormonalna i psychologia kolorów.
Psychologia kolorów, jako dziedzina nauki, określa wpływ barw na reakcje człowieka, jego emocje, samopoczucie i zachowanie. Bada przy tym, co mogą wyrażać kolory, którymi człowiek aktualnie się posługuje. Wybierane i preferowane przez nas barwy, mogą odzwierciedlać nasz stan psychofizyczny, emocjonalność, samopoczucie, problemy, a nawet charakter i nastawienie do życia. Istotne jest również to, jakie kolory zestawiamy razem.
Poszczególne kolory mogą wywoływać w nas różne emocje, zarówno pozytywne jak i te niepokojące, od wywoływania uśmiechu i uczucia przyjemności, po melancholię i niepokój. Ale jak to się dzieje, że obserwowanie barw wywołuje w nas takie odczucia? Mózg posiada zdolność rozpoznawania kolorów, a dzieje się to za pośrednictwem zmysłu wzroku, po czym następuje konkretna reakcja hormonalna. Mózg odczytuje kolor i wysyła odpowiedni neuroprzekaźnik do odpowiednich narządów, które wydzielą wskazaną dawkę poszczególnych hormonów.
Czy kolory mogą coś wyrażać? Skąd biorą się nasze preferencje i sympatie do konkretnych barw?
Jedno z wielu dziecięcych pytań, brzmi : “Jaki jest Twój ulubiony kolor?” To proste sformułowanie pomaga dziecku nawiązać kontakt z drugim człowiekiem i lepiej go poznać. Myślę, że każdy z nas, nie raz słyszał to pytanie. Zatem bardzo możliwe, że jesteś w stanie określić, jaki kolor lub kilka z nich, lubisz najbardziej, a jakie najmniej.
Kolory wzbudzają w nas różne odczucia, początkują myśli, budzą skojarzenia. Właśnie na tej podstawie wybieramy swoje najbardziej i najmniej ulubione barwy. Upodobania te mogą być inne w różnych dziedzinach i momentach życia, tzn. w zależności od miejsca i czasu oraz od rodzaju obiektu. Preferowane kolory mogą być zatem inne w odniesieniu do barw otoczenia, jak kolor ścian i przedmiotów w różnych pomieszczeniach, a zupełnie inne w odniesieniu do ubrań i naszego wyglądu.
Wybieranie i zestawianie ze sobą kolorów może odzwierciedlać naszą emocjonalność, wrażliwość i osobowość oraz to, w jaki sposób patrzymy na świat, co lubimy i jakie wartości są dla nas najważniejsze.
Dlaczego wybieramy ulubione kolory? Być może odpowiada nam konkretna reakcja organizmu na wybrany kolor, stąd nasze zamiłowanie? Może lubimy to, jakie emocje i odczucia wywołuje w nas ten konkretny kolor, dlatego jest naszym ulubionym? Możliwe, że w takiej małej cząstce, daje nam to, czego potrzebujemy i oczekujemy od życia 🙂
Leczenie kolorami. Na czym polega koloroterapia / chromoterapia?
Chromoterapia, in. koloroterapia to niekonwencjonalna metoda leczenia kolorami, która ma wspomóc leczenie konwencjonalne. Otaczające nas barwy mają wpływ na nasz nastrój, ogólne samopoczucie, a co za tym idzie również zachowanie. Co najważniejsze nauka o kolorach pozwala z dużym prawdopodobieństwem przewidzieć reakcję człowieka na konkretny kolor, co ogranicza niepożądane skutki oraz eksperymentowanie na zdrowiu. Właśnie dlatego wykorzystuje się działanie kolorów, by wspomóc leczenie różnych chorób i zaburzeń, łagodząc ich objawy i przebieg. Co ciekawe, mowa tu nie tylko o problemach na tle psychicznym, ale również o schorzeniach somatycznych.
Działanie lecznicze kolorów można uzyskać na kilka różnych sposobów, jakie naprawdę warto poznać. Pierwsza metoda nie jest wybitnie skomplikowana, ale potrzebujemy do niej pewnych funduszy. Kolory jakie dominują w naszym mieszkaniu mogą mieć na nas duży wpływ, zatem warto nad tym pomyśleć i ewentualnie wprowadzić zmiany. Możemy zapewnić sobie właściwe bodźce wzrokowe, poprzez otaczające nas przedmioty, dzięki czemu uzyskamy działanie lecznicze koloru. Wystarczy wprowadzić dany kolor do naszego pokoju, czy garderoby za pośrednictwem ubrań i różnych dodatków do mieszkania, pościeli, kwiatów, doniczek, ręczników, czy . Innymi możliwościami są : spożywanie produktów, które mają związek z określoną barwą, wizualizowanie kolorów, lub oddychanie wyobrażonym kolorem.
Kolejna metoda leczenia kolorami nosi już inną nazwę, światłoterapia lub inaczej fototerapia. Jest to naświetlanie odpowiedniego miejsca na ciele, które ma wpływ na nasz problem, światłem o właściwej barwie.
Charakterystyka 8 kolorów. Znaczenie, symbolika, właściwości.
Ponieważ reakcja organizmu na konkretny kolor, u różnych osób bywa podobna, każdemu kolorowi przypisuje się indywidualne szczególne cechy, określone emocje i działanie. Oczywiście w odbiorze kolorów przez konkretne osoby mogą powstać pewne odmienności, ale to jasne. Wszystko za sprawą różnic w osobowości człowieka, a przy tym odmiennych doświadczeń, wspomnień czy upodobań.
Żółty – słoneczny, promienny, radosny, optymistyczny.
Żółty jest kolorem optymizmu i pogody ducha. Odzwierciedla otwartość na ludzi, potrzebę rozmowy, umiejętność pomagania innym. Może również wskazywać na mądrość oraz logikę. Częste korzystanie z żółtego koloru, np. w pracach artystycznych, podczas urządzania mieszkania, robienia zakupów, ubierania się, może wskazywać na posiadanie dużych pokładów optymizmu i pozytywnej energii, silną potrzebę czerpania z życia radości, a także chęć dzielenia się tymi pozytywnymi wartościami z otoczeniem, światem, ludźmi. Żółty kolor obdarowuje w nadzieję i brać udział w autoterapii. Niektórzy jednak uważają go za negatywną barwę, kojarzoną z zazdrością i zdradą.
Skojarzenia: słońce, promienny uśmiech, emotikona, ładna pogoda, ciepło, światło, lato, wakacje, słoneczniki, żonkile, cytryny, lemoniada, złoto, bogactwo.
Symbolika: radość, promienność, optymizm, mądrość, logika, rozmowa, nadzieja.
Właściwości koloru żółtego :
- pomaga łagodzić smutek,
- niwelować stres i objawy przemęczenia,
- przyśpiesza metabolizm,
- stymuluje mózg i rozjaśnia umysł,
- pozytywnie wpływa na procesy myślowe,
- sprzyja pracy umysłowej,
- poprawia koncentrację,
- dodaje pewności siebie,
- zachęca do rozmowy,
- sprzyja dobremu nastrojowi,
- powoduje napływ pozytywnej energii,
- może wywoływać ekscytację.
Pomarańczowy – ciepło i energia, kolor witalności.
Pomarańczowy jest ciepły, przyjemny, a jego cechy uznajemy zazwyczaj, jako bardzo pozytywne. Ma właściwości motywujące, wspierające i energetyzujące, przy czym dosłownie dodaje nam energii. Wspiera kreatywność, pomysłowość i produktywność. Wskazuje na indywidualizm i ambicje oraz kieruje na sukces i spełnienie. Kojarzony z dojrzałymi, pełnymi witamin owocami i warzywami, jest kolorem witalności. Uatrakcyjnia potrawy i wzmaga apetyt. Jeśli jednak ukażemy go w negatywny sposób, może przynieść na myśl braki w pokładach energii i odwrotność pracowitości.
Skojarzenia : zachód słońca, ciepło, świece, kominek, ognisko, dojrzałe owoce i warzywa (pomarańcze, brzoskwinie, papaja, mango, marchew, dynia), witaminy, zdrowie, jesień, jesienne liście.
Symbolika : ciepło, witalność, kreatywność, ambicja, energia.
Właściwości koloru pomarańczowego :
- działa pobudzająco,
- zwiększa motywację do działania,
- pozytywnie wpływa na twórczość i kreatywność,
- pomaga uzyskać i utrzymać pozytywne nastawienie do życia,
- wzmacnia poczucie własnej wartości,
- wywołuje poczucie bezpieczeństwa,
- pomaga w walce z apatią, depresją, melancholią,
- poprawia trawienie i apetyt.
Czerwony – silnie oddziałujący, intensywny, emocjonujący.
Kolor czerwony oddziałuje najsilniej ze wszystkich barw. Wiążemy z nim silne uczucia i emocje, dlatego mocno przyciąga i utrzymuje uwagę. Czerwień jest kolorem krwi, dlatego utożsamiamy go, jako barwę życia. Jest intensywny i wymowny. Czerwone ubrania podkreślają odwagę i pewność siebie. Czerwony wskazuje na siłę charakteru, do tego przywołuje myśl wygranej oraz władzy. Noszą go osoby pewne swoich możliwości i dobrego wyglądu, jak również te, które lubią rywalizować i wygrywać. Ponadto wybierają go najczęściej ekstrawertycy.
Czerwień jest symbolem miłości, dlatego czerwona róża jest prezentem dla bliskich nam osób, które kochamy i szanujemy. jest domeną relacji romantycznej, namiętności i seksualności. Gdy towarzyszą nam silne emocje, mówi się, że czerwienimy się ze złości, wstydu czy zakochania, jak również od płaczu. Możemy kojarzyć go również z negatywnym obrazem, czyli z niebezpieczeństwem, walką, zakazem, zagrożeniem, czy pożarem.
Skojarzenia : serce, miłość, życie, romantyzm, romans, intensywność, gorąco, krew, róża, gwiazda betlejemska – kwiat, czerwony dywan, pożar, ogień, żar, walka, niebezpieczeństwo, zagrożenie.
Symbolika : miłość, romantyzm, odwaga, pewność siebie, władza, gorąco, zakaz, niebezpieczeństwo.
Właściwości koloru czerwonego :
- podnosi puls, ciśnienie krwi i tempo oddechu,
- dodaje energii w walce z apatią, depresją i przemęczeniem,
- rozgrzewa i dodaje energii,
- poprawia krążenie krwi,
- pobudza do działania,
- rozpala zmysły, wzmacnia odczuwanie,
- wzmaga apetyt.
- niekiedy może powodować złość.
Czerwony – kolor miłości, odwagi i pewności siebie.
Różowy – kolor piękna, młodości oraz przyjaźni.
Różowy kolor wyraża wrażliwość, uczuciowość oraz dostrzeganie piękna. Jest oznaką sympatii oraz przyjaźni. Powiedzenie o kimś, że patrzy na świat przez różowe okulary, definiuje tą osobę, jako nadmiernie optymistyczną, może nawet lekko naiwną. Oczywiście utożsamiamy go również z płcią żeńską, choć coraz częściej przełamuje się tą zależność.
Postrzeganie różu zmienia się wraz ze zmianą jego odcienia. Jasny lub jaskrawy róż odzwierciedla młodą duszę. Ponadto wyraża tęsknotę za dziecięcą radością, niewinnością i bezpieczeństwem, zwłaszcza gdy różowy jest komuś szczególnie bliski i lubi się nim otaczać. Może być odbierany też jako dziecinny i naiwny. Jasny róż wskazuje na delikatność, wrażliwość, natomiast mocny róż, zupełnie przeciwnie, przedstawia siłę, pewność siebie i zdecydowanie. Im ciemniejszy odcień, tym więcej wykazuje dojrzałości. Co ciekawe, kolor różowy działa uspokajająco, bowiem pomaga łagodzić napiętą atmosferę, napięcia, złość, gniew i agresję.
Skojarzenia : młodość, zabawa, dziecięca radość, przyjaźń, wrażliwość, opieka, pewność siebie, płeć piękna, wdzięk, słodycz, piękno, delikatność, różowe okulary.
Symbolika : bliskość, miłość, kobiecość, delikatność, ufność, przyjaźń.
Właściwości koloru różowego :
- uspokaja,
- pomaga łagodzić gniew, agresję i napięcia,
- wzmacnia poczucie bliskości, beztroski oraz bycia kochanym i otoczonym opieką,
- nie sprzyja kłótniom, ale wspólnej zabawie i łagodności,
- niweluje poczucie samotności,
- u niektórych może budzić dyskomfort lub przytłaczać.
Fioletowy, purpurowy – tajemniczy, intrygujący i unikatowy.
Intensywny fiolet i purpura obrazują niezbadaną tajemniczość. Możemy odczytywać je, jako unikatowe, niedostępne, niepowszechne, eleganckie, drogocenne.
Tajemniczość tych barw, ich niejednoznaczność oraz intrygujące oddziaływanie jest wynikiem połączenia koloru czerwonego oraz niebieskiego, czyli barw o skrajnie różnych cechach. Dlatego oddziaływanie fioletu, wraz ze zmianą jego odcienia, może ulegać zmianie. Im bliższy czerwieni, tym mocniej oddziałuje, przyciąga, pochłania. Jeśli zaś bardziej wpada w niebieski, wtedy uspokaja i wycisza. Natomiast połączenie tych cech sprawia, że skupianie wzroku na barwie fioletowej mocno wciąga i zajmuje, co pomaga powstrzymać zamartwianie się i złagodzić stres.
Skojarzenia : lawenda, krokusy, tajemniczość, elegancja, drogi materiał, tkanina wysokiej jakości, unikatowość, magia, czary, kosmos, galaktyka, duchowość, kościół.
Symbolika : magia, tajemniczość, duchowość, unikat.
Właściwości koloru fioletowego :
- łagodzi stres,
- ułatwia zasypianie,
- sprzyja leczeniu bezsenności,
- pozytywnie wpływa na koncentrację.
Niebieski – spokój i bezpieczeństwo.
Niebieski to najzimniejszy ze wszystkich kolorów. Symbolizuje inteligencję i szczerość zamiarów. Kojarzy się z lekkością i łatwością w działaniu. Jest ostoją bezpieczeństwa i budzi zaufanie. Dlatego jego reprezentant powinien cechować się niezawodnością i lojalnością. Obecność niebieskiego w zasięgu wzroku może pozytywnie wpłynąć na koncentrację i twórczość. Wspiera też opanowanie, zorganizowanie, produktywność i podejmowanie decyzji na chłodno. Z tych powodów kolor niebieski może być wizytówką dobrego pracownika, firmy godnej zaufania i osób, które świetnie radzą sobie z pracą umysłową. Może być także symbolem samokształcenia się. Często wybierają go introwertycy.
Granatowy to najciemniejsza odmiana niebieskiego, która ma przedstawiać powagę i odpowiedzialność w pracy, a nawet budzić respekt. Właśnie dlatego idealnie sprawdza się w roli służbowej odzieży i mundurów.
Skojarzenia : niebo, woda, zimno, chłodne i świeże powietrze, spokój.
Symbolika : spokój, bezpieczeństwo, informacja, niebo, zimno, uduchowienie, porządek, zaufanie.
Właściwości koloru niebieskiego :
- uspokaja, relaksuje,
- wycisza myśli i emocje,
- ułatwia zasypianie,
- pomaga w leczeniu bezsenności,
- poprawia koncentrację,
- ułatwia organizację pracy,
- pozytywnie wpływa na procesy twórcze,
- sprzyja pomysłowości i spostrzegawczości,
- wprawia w poczucie bezpieczeństwa,
- hamuje nadmierny apetyt,
- wspomaga terapię odchudzającą.
Zielony – natura, pełnia życia, ukojenie i relaks.
Zieleń jest bardzo cenna dla miłośników roślin i przyrody. Odnajdziemy w niej dużo pozytywnego działania, jak ukojenie, spokój. Zieleń jest wprost idealna dla wszystkich osób, które cenią życie w pogodzie ducha, równowadze i harmonii. Zielone barwy przywodzą na myśl przyrodę, bogatą roślinność, wiosenne budzenie się do życia.
Wraz z roślinami w doniczce, czy kwiatami w wazonie, akcenty zieleni pozwolą zbliżyć się do natury, nawet jeżeli faktycznie jest daleko stąd. Jaskrawe, słoneczne i soczyste odcienie to zieleń tętniąca życiem i młodością. Przywołuje na myśl młode listki, nowe pędy, szeroką łąkę w ciepły poranek. Wprowadzając taką barwę do naszego otoczenia, wprowadzamy tym samym dużą dawkę świeżości i radości. Zaś głębsze, ciemniejsze i chłodniejsze odcienie przywołują na myśl bujną, dojrzałą roślinność, schowaną pod rozłożystymi drzewami gęstej puszczy, gdzie przez korony drzew próbują przedostać się długie, jasne promienie słońca. Ta chłodniejsza zieleń zapewnia większy spokój i stabilność oraz długowieczność.
Skojarzenia : roślinność, przyroda, natura, las, korony drzew, choinka, wiosna, życie, odrodzenie, Wielkanoc, młodość, zdrowie, zioła, herbata, relaks, równowaga, harmonia, ekologia, zdrowa żywność.
Symbolika : natura, pełnia życia, zdrowie, ekologia, produkty naturalne, roślinne.
Właściwości koloru zielonego :
- rozluźnia i odpręża,
- wspomaga relaksację ciała i umysłu,
- niweluje napięcia fizyczne i psychiczne,
- koi nerwy, obniża poziom stresu.
Brązowy – żywioł ziemi, kolor długowieczności.
Kolor brązowy możemy utożsamić z takimi cechami, jak : długowieczność, doświadczenie życiowe, naturalność, równowaga i stabilność. Wszystko to za sprawą skojarzenia z żywiołem i potęgą ziemi oraz silnymi, wielkimi, długowiecznymi drzewami. Nawet kiedy pomyślimy o ziemi przesuszonej, o drzewach i liściach na jesień, to jednocześnie pamiętamy, że ta sama ziemia, te same drzewa, znów na wiosnę wypuszczą nowe, młode, zielone pędy. Ziemia, drzewa, natura dają nam wszystkim podłoże do życia.
Niegdyś brązowy był oznaką biedy, niskiej pozycji w społeczeństwie, starości, a także symbolem żałoby. Dziś jest kolorem absolutnie uniwersalnym, pozbawionym ówczesnego przeznaczenia. W pewnych momentach stawał się kolorem bardzo modnym, noszonym przez osoby z każdej grupy wiekowej, obu płci. Brązowy symbolizuje to, co naturalne, proste i skromne.
Skojarzenia : ziemia, gleba, las, natura, drzewa, gałąź, drewno, karton, materiały naturalne, glina, starość, wykopaliska, archeologia, orzechy, kawa, czekolada, brąz – stop miedzi.
Symbolika : długowieczność, stabilność, doświadczenie życiowe, materiały naturalne.
Właściwości koloru brązowego :
- uspokaja,
- daje poczucie stabilności,
- wzmacnia poczucie bezpieczeństwa.
Piśmiennictwo, pomocne artykuły :
- Moczia K. M., Godawa J. M. “Malowanie słowem, gestem, oddechem… czyli koloroterapia na zajęciach terapeutyczno-rewalidacyjnych.” (Chowanna 2009; 97-107) Adres internetowy strony źródłowej : https://opus.us.edu.pl/info/article/USLe15c4ba264584adc8a2ab2c221fdf546/
- Webster R. “Magia koloru dla początkujących” (wyd. II, Białystok 2023, przeł. Piecychna Beata) Adres internetowy linku : https://www.wydawnictwokobiece.pl/produkt/magia-koloru-dla-poczatkujacych/
- Zieliński P. “Wpływ barw otoczenia na reakcje fizjologiczne i zachowanie – przegląd badań i próba oceny.” (ROCZNIKI PSYCHOLOGICZNE, Tom X, numer 1 – 2007)
- “Wspomaganie rozwoju osób z niepełnosprawnością.” (Zeszyty Naukowe Pedagogiki Specjalnej; Rocznik Studenckiego Koła Naukowego Pedagogiki Specjalnej; Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie) Adres internetowy : https://znps.up.krakow.pl/wp-content/uploads/2021/03/CA%C5%81E-CZASOPISMO%5EJ-nr-13.pdf
- “Wpływ kolorów na emocje i zdolności” (opublikowany : 11-05-2015; strona odwiedzona : 19.06.2023) Adres internetowy strony źródłowej : neuroskoki.pl/wplyw-kolorow-na-emocje-i-zdolnosci/
- “Psychologia koloru: jak kolory wpływają na nastrój i emocje?” (opublikowany : 05.02.2020; strona odwiedzona : 19.06.2023) Adres internetowy strony źródłowej : https://londonimageinstitute.com/how-to-empower-yourself-with-color-psychology/
Materiał dobiegł końca, ale zostań jeszcze z nami! 🙂
Jeżeli interesują Cię również poważniejsze tematy dotyczące samopoczucia i zdrowia psychicznego, zapraszam do przeczytania innych wpisów na Emocjonie.
Przeczytaj również :
Depresja a powszechne stereotypy – 12 mitów o depresji.
Depresja nie jest wymysłem XXI wieku, nie jest też mitem, to rzeczywistość i prawdziwe cierpienie milionów ludzi. Zaburzenia psychiczne są znane i opisywane od wieków. Z zaburzeniami depresyjnymi może zmagać się każdy z nas, każdy z naszego otoczenia, z czego nawet możemy nie zdawać sobie sprawy. Stereotypowe, uproszczone myślenie i powielanie mitów szkodzi całemu społeczeństwu. Dlatego warto poznać najpowszechniejsze, najczęściej powielane, błędne przekonania o depresji. Oto mity i stereotypy oraz fakty na temat depresji. Czytaj dalej klikając w tytuł.
Dziękuję za Twoją obecność na Emocjonie <3 Jeżeli podobał Ci się artykuł pt. “Kolory a samopoczucie. Psychologia 8 kolorów” to zapraszam do pozostawienia oceny poniżej, a także komentarza na dole! Z góry Ci dziękuję! 🙂